İskenderun Körfezi (Kuzeydoğu Akdeniz)'ne dökülen bazı su kaynaklarının fizikokimyasal ve bakteriyel açıdan incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada İskenderun Körfezi (Kuzeydoğu Akdeniz)’ne dökülen yedi ayrı su kaynağının (Akçay Nehri, Arsuz Çayı, Ceyhan Nehri, Deliçay Deresi, Demirtaş Deresi, Feyezan Kanalı, Payas Deresi) 17α-Ethinylestradiol hormon düzeyi, fizikokimyasal parametreleri (sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik, amonyak azotu, nitrit azotu, nitrat azotu, fosfat fosforu ve askıda katı madde), bakteriyolojik kirliliği ve bunun yanında bakterilerin antibiyotik dirençliliği incelenmiştir. Çalışma Mayıs 2014 - Nisan 2015 ayları arasında yapılmış olup kirlilik parametrelerinden 17α-Ethinylestradiol (EE2) hormonu mevsimsel, diğer parametreler aylık olarak çalışılmıştır. Ülkemizde Su Çerçeve Direktifinin ulusal düzeyde uygulama esaslarının düzenlendiği Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği’ne göre 17α-Ethinylestradiol (EE2) hormonunun YO-ÇKS değeri 0,5 μg/L olup tez kapsamındaki tüm su kaynaklarında daha yüksek tespit edilmiştir. Alınan su örneklerinden 222 adet Gr (-) ve 74 adet Gr (+) bakteri izole edilmiş ve bu izolatlar Vitek II otomatize kültür sistemi yardımıyla 8 farklı tür (Acinetobacter baumannii, Enterococcus faecalis, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis) tanımlanmıştır. Tür çeşidi en fazla Ceyhan Nehri ve Feyezan Kanalı’nda tespit edilmiştir. İzolatların yaygın kullanılan 15 farklı antibiyotiğe (Amikasin, Meropenem, Levofloxacin, İmipenem, Piperasilin, Gentamisin, Sefepim, Seftazidim Penicillin, Oksasilin, Klindamisin, Eritromisin, Siprofloxacin, Vancomycin, Rifampin) karşı dirençlilikleri araştırılmış olup en yüksek antibiyotik direnci Penicillin antibiyotiğine karşı % 37 olarak Enterococcus faecalis türünde bulunmuştur. Vancomycin antibiyotiğine dirençlilik gözlenmemiştir. Ceyhan Nehri, Demirtaş Deresi ve Feyezan Kanalı’nın fizikokimyasal parametre bulguları açısından Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği’nin Su Kalite Sınıflarına göre IV. sınıfa sahip olduğu, Akçay Nehri, Arsuz Çayı, Deliçay Deresi ve Payas Deresi’nin ise III. sınıfa sahip olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak İskenderun Körfezi’ne dökülen su kaynaklarının evsel, tarımsal ve benzeri atıklar ile kirletildiği ve bu durumun hem ekosistem hem de insan sağlığını olumsuz yönde etkileyeceği ortaya konmuştur.

In this study, the pollution (17α-Ethinylestradiol hormone, bacterial pollution,) along with the physicochemical parameters (temperature, pH, dissolved oxygen, electrical conductivity, ammonia nitrogen, nitrite nitrogen, nitrate nitrogen and phosphate phosphor suspended solids) of seven different freshwater sources (Akçay River, Arsuz Stream, Ceyhan River, Deliçay Stream, Demirtaş Stream, Feyezan Canal, Payas Stream) that are poured to İskenderun Bay (Northeast Mediterranean) have been investigated. The study was carried out between May 2014-April 2015, EE2 hormone was measured seasonally; whereas physicochemical parameters were measured mountly. In our country, according to the Regulation on Surface Water Quality, which regulates the Water Framework Directive’s implementation Fundamentals in an international level, 17α-Ethinylestradiol (EE2) hormone YO-ÇKS value was 0,5 μg / L and higher in all water sources within the scope of the thesis. 222 Gr (-) and 74 Gr (+) bacteria were isolated, collected from water samples. Moreover, these izolates were identified as 8 different types (Acinetobacter baumannii, Enterococcus faecalis, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis) with the help of Vitek II automatized culture system. Ceyhan River and Feyezan Canal were identified containing the most distinct type of these bacteria. The resistivity of these izolates against 15 most commonly used different antibiotics (Amikasin, Meropenem, Levofloxacin, İmipenem, Piperasilin, Gentamisin, Sefepim, Seftazidim Penicillin, Oksasilin, Klindamisin, Eritromisin, Siprofloxacin, Vancomycin, Rifampin) was researched and concluded that with the % 37 ratio, the highest resistivity value was found in Enterococcus faecalis type against Penicillin antibiotic. No resistivity against Vancomycin was observed. According to the water quality categories of Regulation on Surface Water Quality, in terms of physicochemical parameters findings, it is concluded that Ceyhan River, Demirtaş Stream and Feyezan Canal has the category IV; Akçay River, Arsuz Stream, Deliçay Stream and Payas Stream has the category III. In conclusion, the water sources that are poured to İskenderun Bay are contaminated by domestic and agricultural wastes, where of this situation exhibits that both ecosystem and human health are affected negatively.