Konteyner Elleçleme İçin Ekonometrik Tahminleme: ARMA Modeli Uygulaması

Abstract

Geleceği planlamada son derece önemli olan öngörü, denizcilik alanında yapılan yatırımların oldukça maliyetli ve geri döndürülemez olmasından dolayı bu alanda ayrı bir öneme sahiptir. Öngörülerin uzun dönemli olması yatırımlarda daha çok önem kazanırken kısa dönemli olması operasyonlarda ve liman kaynaklarının dağıtımında önem arz etmektedir. Bu çalışmada amaç 2018’in son üç ayını ve 2019 yılını kapsayan zaman dilimi için Türkiye’deki ithalat ve ihracat konteynerlerin toplamına yönelik aylık öngörü yaparak liman yöneticilerine liman operasyonlarında karar alma noktasında katkı sağlamaktır. Aylık öngörüler ile kendi paylarını hesaplayan kullanıcıların, bu hesaplamalar sayesinde liman operasyonlarını yönetmelerinin de kolaylaşabileceği düşünülmektedir.Çalışmada amaç doğrultusunda kısa dönemli öngörülerde diğer yöntemlere göre çok daha iyi olan Box – Jenkins yöntemi seçilmiştir. Sonuç olarak kısa dönemli Türkiye’deki ithalat ve ihracat konteynerlerin toplamına yönelik öngörü yapılmış ve Akaike ve Schwarz bilgi kriterlerinin model seçiminde her zaman sağlıklı sonuçlar vermediği ortaya koyulmuştur. Ayrıca Çalışmada deterministik trend ve mevsimsellik değişkenlerinin modele direkt dahil edilmiş ve öngörülerde bu değişkenlerin etkileri direkt olarak yansıtılmıştır.

Since investments in maritime sector are very costly and irreversible; forecasting, critical in planning the future, has a particular importance in this field. As long-term forecasting is more important in investments, short term forecasting is more important in operations and distribution of port resources. The purpose of this study is to forecast monthly the sum of Turkey’s import and export container, for the period from the ninth month of 2018 to the last month of 2019, and also to contribute to the decision-making of port managers in port operations. It is thought that it will be also easier for the users to calculate their shares with monthly projections and manage the port operations through these calculations. In accordance with purpose, in this study, Box - Jenkins method, which is much better than other methods in short term forecasting, has been selected. As a result, short-term the sum of Turkey’s import and export container is forecasted monthly and it has been shown that the Akaike and Schwarz information criteria do not always provide healthy results in the choice of model. In addition, deterministic trend and seasonality variables were included directly in the study and the effects of these variables were directly reflected in the model.