Karbon ayak izinin zaman serisi veri madenciliği yöntemleri ile tahmini: Türkiye örneği

Abstract

Sürdürülebilir bir dünya için, iklim değişikliği ile mücadelede atılacak en büyük adım insani faaliyetlerden kaynaklanan emisyonu azaltmaktır. Bu sebeple dünyaya salınan karbon emisyonunun ölçüsü olarak kabul edilen karbon ayak izinin azaltılmasına yönelik çalışmalar önem arzetmektedir. Bu doğrultuda yapılan çalışma, Türkiye’nin gelecek dönem sera gazı emisyon oranlarının tahminini içermektedir. Çalışmada Türkiye’nin 1990-2017 yıllarına ait nüfus, gayri safi yurt içi hasıla, enerji üretimi ve enerji tüketimi parametreleri kullanılarak sera gazı emisyon oranlarının zaman serisi veri madenciliği yöntemlerinden Lineer regresyon, Çok katmanlı algılayıcı ve Sıralı en düşük optimizasyon(SMOreg) algoritmaları ile tahmini gerçekleştirilmiştir. Yapılan tahminlerden hata istatistikleri en küçük olan ve gerçek değerlere en yakın değerleri veren SMOreg algoritması kullanılarak 2018-2030 yılları arasındaki sera gazı emisyon oranı tahmini yapılmış ve yapılan analiz sonucunda Türkiye’nin günümüzdeki seyrini devam ettirdiği sürece sera gazı emisyon miktarının kademeli olarak artarak 2030 yılında 728.301 metrik ton CO2 eşdeğerine ulaşacağı bulgusuna erişilmiştir. İklim değişikliği ile ilgili uluslararası sözleşmelerin çoğunda yer alan Türkiye için ulaşılan tahmin değerleri, Paris iklim sözleşmesinde taahhüt edilen oranın altındadır. Bu durum Türkiye için umut verici olarak değerlendirilse de yapılan diğer çalışmalardaki tahminler göz ardı edilmeden, politika yapıcıların bu doğrultuda politika belirlemesi gerektiği düşünülmektedir

For a sustainable world, the biggest step to be taken in the fight against climate change is to reduce emissions from human activities. For this reason, it is important to work on reducing the carbon footprint, which is accepted as the measure of carbon emissions released to the world. In this direction, the study includes the estimation of Turkey's greenhouse gas emission rates for the next period. In the study, the greenhouse gas emission rates of Turkey were estimated using linear regression, multilayer perceptron and sequential minimal optimization (SMOreg) algorithms from time series data mining methods, utilizing the parameters of population, gross domestic product, energy production and energy consumption for the years 1990-2017. The greenhouse gas emission rate between 2018 and 2030 was estimated by using the SMOreg algorithm, which has the smallest error statistics and gives the closest values to the real values. As a result of the analysis, it has been found that as long as Turkey continues its current course, the amount of greenhouse gas emissions will increase gradually and reach 728,301 metric tons of CO2 equivalent in 2030. The estimated values reached for Turkey, which is included in most of the international conventions on climate change, are below the rate committed in the Paris climate convention. Although this situation is considered promising for Turkey, it is thought that policy makers should determine policies in this direction, without ignoring the estimates in other studies